ยารักษาสิวทำให้เกิดอารมณ์ซึมเศร้า ?

บทความนี้หมอเรียบเรียงจาก BBC NEWS วันที่ 20 กันยายน 2549 ที่ผ่านมาค่ะ
เนื่องจากเห็นว่าเป็น Topic ที่น่าสนใจสำหรับคนไข้ที่มีปัญหาสิวกันอยู่

ตามข่าวได้นำเสนอข้อมูลเกี่ยวกับยา Roaccutane (กรดวิตามินA) ซึ่งเป็นยาเฉพาะสำหรับรักษาสิวชนิดรุนแรง มีผลทำให้เกิดพฤติกรรม/อารมณ์ซึมเศร้าในหนูทดลองได้ เนื่องจากประสิทธิภาพในการรักษาสิวชนิดรุนแรงได้ผลดี จึงมีการใช้ยา Roaccutane อย่างแพร่หลายทั่วโลกประมาณ 13 ล้านคน และในเดือนกันยายน 2549 นี้เองมีรายงานการเกิดผลข้างเคียงจากผู้ที่ใช้ยานี้ 1,588 ราย (25 รายเสียชีวิตจากการฆ่าตัวตาย)

ก่อนหน้านี้มีงานวิจัยจาก University of Texas เกี่ยวกับยา Roaccutane และผลข้างเคียงจากยาที่มีผลต่อระบบประสาทและพฤติกรรมอารมณ์ โดยทำการทดลองให้ยา Roaccutane ในหนู
เป็นเวลา 6 สัปดาห์ และเฝ้าสังเกต (monitor) การแปลงพฤติกรรมในหนูทดลอง

ผลการวิจัยพบว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงทางร่างกายในหนูทดลอง เว้นแต่ส่วนใหญ่หนูไม่ค่อยมีการเคลื่อนไหว ซึ่งอาจประเมินได้ว่าเป็นการแสดงออกถึงภาวะซึมเศร้า

อย่างไรก็ตาม Dr. Sarah Bailey นักวิจัยในทีม ได้ให้คำแนะนำแก่กลุ่มวัยรุ่นใช้ยา Roaccutane รักษาสิวอยู่ว่าไม่จำเป็นต้องกังวลมากถึงขนาดหยุดการใช้ยาทันทีแต่ให้ผู้ปกครองเฝ้าดูและสังเกตอารมณ์/พฤติกรรมของบุตรหลาน เพราะจนถึงปัจจุบันนี้ยังไม่มีหลักฐานทางวิทยาศาสตร์ที่ชัดเจน ที่จะอธิบายสาเหตุการเกิดอารมณ์ซึมเศร้าจากยา Roaccutane อาจเป็นไปได้ว่ายาอาจทำให้เกิดการลดระดับของ ‘Serotonin’ ซึ่งเป็นสารสื่อประสาทที่ควบคุมด้านอารมณ์
หรือยาอาจจะมีผลยับยั้งการสร้างใหม่ของเซลล์สมองบางประเภท

สาเหตุที่ Roaccutane เป็นยาที่เป็นข้อห้ามในการใช้กับหญิงตั้งครรภ์เนื่องจากอยู่ในกลุ่ม Retinoids (อนุพันธ์ของวิตามินเอ) ซึ่งเป็นที่ทราบในทางวิทยาศาสตร์อยู่แล้วว่าสำคัญกับการเจริญของระบบประสาท

จากบทความนี้ทำให้เราได้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์เพิ่มขึ้นในการรักษาสิวและน้อง ๆ วัยรุ่นควรปรึกษาแพทย์ก่อนซื้อยามาใช้เอง เพื่อหลีกเลี่ยงข้อแทรกซ้อนของยาที่ไม่พึงประสงค์ซึ่งอาจเกิดขึ้นได้โดยที่เรารู้เท่าไม่ถึงการณ์จากการรักษาสิวตามกระแสสังคมนะคะ

ยังมีข้อมูลบางส่วนที่กล่าวถึงวิตามินเอมีผลต่อเซลล์สมอง อาจเกี่ยวข้องกับการเกิดโรค
อัลไซเมอร์และโรคจิตเภท (Schizophrenia) ด้วย ถ้ามีข้อมูลใหม่ๆ ที่มีประโยชน์เพิ่มเติม หมอจะมา Update ต่อนะคะ

เรียบเรียงโดย พญ.สุรัติ อัศวานุชิต
Certificate in clinical dermatology, NSC, Singapore